Financieel advies

Je zzp-pensioen opbouwen: dit zijn de opties die jij hebt 

Pensioen voor zelfstandigen

Leestijd: 6 minuten

Als zelfstandig ondernemer heb je veel vrijheid. Jij bepaalt waar en met wie je werkt. Daarnaast kies je nog steeds zelf hoe en of jij je pensioen opbouwt. Maar waar begin je en wat is financieel verstandig om te doen?

Zo werkt het Nederlandse pensioenstelsel

Het pensioenstelsel werkt met 3 pijlers en een fictieve 4e pijler, die samen een opsomming vormen van het aantal verschillende pensioenvormen in Nederland. Iedere pensioenvorm heeft andere belastingvoordelen.

Dit is een versimpelde weergave van de 4 pijlers van het Nederlandse pensioenstelsel:

  1. De AOW. De Algemene Ouderdomswet. Deze pensioenvorm krijgt iedere Nederlandse inwoner van de Nederlandse Staat;
  2. Pensioen dat je krijgt via je voormalige/huidige werkgever en via een pensioenfonds;
  3. Pensioen dat door jou individueel is opgebouwd en wordt belast in box 1 - de lijfrente en het banksparen vallen hieronder;
  4. Pensioen dat door jou individueel is opgebouwd en wordt belast in box 3 - regulier sparen en beleggen vallen hieronder. 

Nederlands pensioenstelsel


Als zzp’er heb je geen toegang tot de 2e pijler, waardoor je ervoor kan kiezen om gebruik te maken van de 3e en 4e pijlers om je AOW aan te vullen. Ontdek de opties die jij hebt en welke fiscale voordelen daarbij horen.


De 4 officiële manieren om je zzp-pensioen op te bouwen

1. De AOW

Zoals iedereen in Nederland heb jij als zzp’er recht op AOW. Dit is je basispensioen en pijler 1 van het pensioenstelsel. Het precieze maandbedrag dat jij aan AOW uitgekeerd krijgt verandert jaarlijks. In 2019 ontvangt een alleenstaande Nederlander € 1.158,22 en een samenwonende Nederlander
€ 795,69 per maand.

Ben je na 1960 geboren, dan start de AOW-uitkering op dit moment op je 67e. Vanaf 2025 wordt de AOW-leeftijd afhankelijk van de gemiddelde levensverwachting.

Aangezien de AOW geen vetpot is, is het aan te raden om je oudedagsvoorziening aan te vullen. Zo voorkom je dat je een pensioengat krijgt of dat je alleen afhankelijk bent van de overheid.

Wat is een pensioengat of pensioentekort?

Een pensioengat of tekort ontstaat als je pensioeninkomen lager is dan 70% van je laatst verdiende loon. Dit kan dus al snel gebeuren en al jaren voordat je daadwerkelijk stopt met werken.

Is een pensioengat erg?

Dat is afhankelijk van je persoonlijke situatie. Meestal zijn de vaste lasten van een gepensioneerde een stuk lager dan in de jaren waarin hij/zij werkzaam was, waardoor een lager inkomen geen grote gevolgen hoeft te hebben. Toch wil je liever niet op een houtje bijten en is een extra zakcentje tijdens je meest wijze jaren geen overbodige luxe.

2. Lijfrente: profiteer van belastingvoordeel

Bij een lijfrentepensioen spaar je voor een geldbedrag dat fiscaal aftrekbaar is. Dit pensioen valt onder pijler 3. Wanneer jij de aow-leeftijd bereikt, wordt het ingelegde bedrag in termijnen aan jou uitbetaald. Je kan lijfrente opbouwen via een verzekeraar, bank of beleggingsinstelling.

Het voordeel van lijfrente

Het bedrag dat je opbouwt is niet belast en de inleg is fiscaal aftrekbaar. Wat inhoudt dat je minder inkomstenbelasting betaalt.

De lijfrente is belast in box 1. Opgebouwde lijfrente telt daarmee niet mee in de berekening van je vermogen. Dus over ‘geblokkeerd geld’, wat vast zit in een speciaal product voor de oude dag, betaal je geen box 3 belasting.

In tegenstelling tot wanneer je geld spaart op een ‘gewone spaarrekening’ (waar je altijd toegang tot hebt), dan is je geld belast in box 3.

Je betaalt over het ‘gewone’ spaargeld dat boven de €30.360 is gekomen vermogensbelasting. Vermogensbelasting is in schijven opgedeeld: het begint bij 0,58% en reikt tot 1,68% (in 2019). Dus stel: je hebt € 50.000 gespaard. Dan is de eerste € 30.360 vrijgesteld van belasting. Over het restbedrag (€ 19.640) betaal je € 114 belasting. Dat is 0,58% van € 19.640.

Je lijfrentegeld is niet vrij opneembaar en staat vast tot je aow-leeftijd. In een enkel geval, zoals bij arbeidsongeschiktheid, mag je het geld eerder laten uitkeren. Maar dan is je spaarpotje voor later ook meteen op; niet ideaal dus.

De inleg van een lijfrente is belastingvrij, de uitkering niet. Wanneer het tijd is om te stoppen met werken, betaal je alsnog belasting (box 1) over je maandelijkse ‘rustgeld’ uit je opgespaarde lijfrente. Dat is wel altijd tegen een lager belastingtarief dan wanneer je er nu belasting over zou betalen. 


Het nadeel van lijfrente

Je uitkering gaat niet altijd door tot je overlijdt en wordt ook niet altijd na je overlijden doorbetaalt aan je nabestaanden. Daarnaast is het in veel gevallen zo dat de uitkering van een lijfrenteproduct afhankelijk is van de winst die jouw verzekeraar of bank maakt. Het is daarmee niet altijd duidelijk hoeveel jij in de toekomst gaat ontvangen. Lees de kleine lettertjes dus goed.


Tip: Kies voor een zzp-pensioen met fiscale voordelen

Open een zzp-pensioen bij Brand New Day en bepaal zelf hoeveel je per maand inlegt. Zo kan je bij een maand met weinig inkomsten ervoor kiezen om die maand niets in te leggen. Je ontvangt de fiscale voordelen van een lijfrenteproduct en indien je komt te overlijden gaat het geld naar je nabestaanden.

Ontvang nu 45 euro korting op je zzp-pensioenrekening via Tellow.


3. Deposito of spaarrekening

Je toekomstige rustgeld op een gewone spaarrekening of deposito storten kan natuurlijk ook. Je geld wordt dan wel belast in box 3, waardoor je jaarlijks belasting betaalt over de inkomsten uit jouw spaargeld. Daarmee valt dit pensioen onder de fictieve 4e pijler.

Het voordeel van een deposito

Je zet alsnog je geld vast voor een van tevoren afgesproken periode. Dit kan bijvoorbeeld voor 15, 20 of 25 jaar. Je kan niet aan het geld komen tenzij je een boete betaalt. Je kan dus niet even op skivakantie van je gespaarde geld. Bij een deposito bepaal je zelf naar wie het geld gaat indien jij komt te overlijden.

Het nadeel van een deposito

Je maakt op dit moment verlies als je voor deze optie kiest. De huidige Nederlandse inflatie is hoger dan de huidige rentebijschrijving. Daarnaast is de rente die je krijgt in verhouding tot de vermogensbelasting die je betaalt ook niet een positief eindgetal. Dit is een optie die in de toekomst aantrekkelijk kan zijn, maar nu helaas nog niet.


4. Verkoop je bedrijf

Je kan ervoor kiezen om je bedrijf te verkopen of te beëindigen. Je krijgt dan te maken met stakingswinst. Een deel van je stakingswinst is vrijgesteld van belasting op het moment dat je je bedrijf verkoopt. Je kan dan je stakingswinst op een lijfrenteproduct storten.


Wat is stakingswinst?
Stakingswinst is het verschil tussen de boekwaarde van je bedrijf en de daadwerkelijke waarde die het heeft op moment van overdracht of beëindiging. Die winst maakt deel uit van je inkomen in het jaar van bedrijfsbeëindiging.


Het voordeel van je bedrijf verkopen

Als jij je stakingswinst direct in een lijfrenteproduct steekt, hoef je op dat moment geen belasting te betalen. Je lijfrentekapitaal gebruik je dan voor je pensioen en die kan je maandelijks laten uitkeren met fiscaal voordeel. 

Het nadeel van je bedrijf verkopen

Het is lastig om in te schatten hoeveel je bedrijf waard is. Het kan daardoor voorkomen dat je dit te rooskleurig inschat. Dan heb je op je oude dag opeens veel minder geld dan je had verwacht. De waarde van je bedrijf hangt af van allerlei verschillende factoren en om een realistische inschatting te maken van het bedrag aan rustgeld waarop jij kan rekenen, raden wij je aan om met een onafhankelijke adviseur te werken.

Zelfstandigen pensioen opbouwen


Zelf je pensioen regelen als zzp'er: 3 onofficiële regelingen

Hieronder beschrijven we een aantal opties die jij hebt om spaargeld op te bouwen, die echter geen officiële pensioenregelingen zijn. Daarom maak je bij de meeste van deze opties geen gebruik van de belastingvrijstelling van inkomstenbelasting.
 

1. Je geld zelf beleggen of investeren voor later

Beleggen kan een manier zijn om meer rendement over je oudedagsvoorziening te krijgen dan met sparen of een lijfrenteproduct. Je kan je spaargeld beleggen in aandelen, obligaties en crowdfunding-campagnes, maar ook in kunst of oldtimers. Zo kan je ook je geld investeren in vastgoed, bitcoins of een klomp goud. Het is maar net waar je blij van wordt en wat je adviseur je aanraadt.

De voordelen van je pensioen beleggen

Je geld beleggen is belast in box 3. Je hebt daarmee een bedrag dat vrijgesteld is en daarna betaal je belasting volgens het schijvenstelsel. Mocht je groen gaan beleggen, dan wordt het vrijgestelde bedrag zelfs een stuk hoger. In 2019 is het vrijgestelde bedrag voor groene beleggingen € 58.540 per jaar. Daarnaast krijg je nog een belastingkorting die op kan lopen tot € 400,- en afhankelijk is van hoeveel je belegt. 


De nadelen van beleggen

De kanttekening is dat deze optie een stuk risicovoller is dan sparen. Met beleggen heb je namelijk geen garanties en je weet van tevoren niet wat je rendement gaat zijn. Ook zijn de mogelijkheden om groen te beleggen de afgelopen jaren verminderd.



2. Je hypotheek vroegtijdig aflossen

Ben jij die geluksvogel die een koophuis heeft of gaat kopen? Dan kan je ervoor kiezen om je hypotheek versneld af te lossen. Dit is vooral handig als je weet of verwacht dat je huis in waarde gaat stijgen.

De voordelen van je hypotheek aflossen

Als jij in je schommelstoel terugdenkt aan die goeie ouwe tijd, doe je dat zonder stress, want je hebt veel lagere woonlasten. Je hoeft immers geen hypotheek of huur te betalen. Je betaalt daarnaast minder vermogensbelasting.  

De nadelen van je hypotheek aflossen voor je pensioen

Je kan niet bij je geld, tenzij jij je huis verkoopt. Hopelijk gebeurt het niet, maar stel dat je volgend jaar niet meer kunt werken, failliet gaat of ziek wordt. Dan wordt je huis gezien als vermogen en die dien je eerst ‘op te eten’. En dan zit je direct ook te kauwen op je oudedagsvoorziening. Niet zo handig.


3. De oudedagsreserve

Dit werd eerder ook wel de FOR genoemd. Je kan van een oudedagsreserve gebruik maken als je winst maakt. Een gedeelte van de winst uit je onderneming reserveer je dan voor je oude dag. Het bedrag dat je hiervoor opzij zet gaat van je inkomen af. Je betaalt dus geen inkomstenbelasting over dit bedrag wanneer je het opzij zet. 

Het voordeel van de oudedagsreserve

Er wordt door de Belastingdienst geen eisen gesteld aan wat je met het geld mag doen. Je kan dit geld opsparen, maar ook in je bedrijf investeren. Lekker flexibel dus. Daarnaast mag je het geld ook later in een lijfrenteproduct stoppen. Je maakt dan alsnog gebruik van de belastingvoordelen die daarbij komen kijken.

Het nadeel van de oudedagsreserve

Je kan maar een gedeelte opzij zetten. In 2019 mag je 9,44% van je winst oppotten met een maximum van € 8.999. Twee andere voorwaarden zijn dat je moet voldoen aan het urencriterium (je hebt minimaal 1.225 uur per jaar aan je onderneming gewerkt) en aan het begin van het belastingjaar was je jonger dan 65 jaar. Bereken hier je jaarruimte.

Hoe weet ik welk pensioen ik moet kiezen?

Je bent nu op de hoogte van de verschillende opties. De meeste pensioenvormen zijn goed met elkaar te combineren. Wil je weten wat het beste past in jouw situatie? Vraag een gratis pensioen adviesgesprek aan met één van de Brand New Day adviseurs.


Tellow is hét boekhoudprogramma voor zzp'ers

Gebruik Tellow helemaal gratis   →